Teleurstellend seizoen werkgroep bos- en kerkuilen Hellendoorn-Nijverdal-Holten

Het seizoen voor de IVN werkgroep bos- en kerkuilen zit er bijna op. Jammer genoeg is het voor de werkgroep een teleurstellend seizoen geworden. Het aantal jongen dat in de uilenkasten werd aangetroffen was op de vingers van 1 hand te tellen. Welgeteld 2 jonge kerkuilen konden geringd worden en bij de bosuilen waren er 3 jongen, daar kon alleen een 1-jarige bosuil geringd worden en de drie jongen zijn ongeringd uitgevlogen.

Groenbezig volgde deze werkgroep gedurende dit seizoen om dit mooie vrijwilligerswerk in beeld te brengen.

De werkgroep

De Bos- en kerkuilenwerkgroep bestaat uit 4 vrijwilligers. Coördinator is Willen Kulsdom. Als er geringd moet worden wordt een beroep gedaan op Albert Stevens, coördinator van de steenuilenwerkgroep Hellendoorn, die opgeleid is om uilen te ringen.

De bos-en kerkuilenwerkgroep heeft op dit moment 52 kasten voor bosuilen onder zijn beheer en 16 kasten voor kerkuilen. Alle kasten hangen in de omgeving van de Sallandse Heuvelrug. De verkennende ronde waarbij gekeken wordt in welke kasten gebroed wordt doet de werkgroep alleen. Groenbezig.nl sluit aan bij de tweede ronde waarbij eventuele jongen geringd gaan worden.

Muizen

Het broedseizoen van de bosuilen is vroeger dan dat van de kerkuilen. Medio april kunnen we al op stap voor de tweede ronde van de bosuilen terwijl dat bij de kerkuilen pas eind juni zal zijn. In 3 kasten zijn eieren aan getroffen. Erg weinig vindt Willen Kulsdom, op mijn vraag naar de mogelijke oorzaak antwoord hij: “Waarschijnlijk zijn er dit jaar te weinig muizen.’’ Uilen zijn muizen etende vogels. Deze veronderstelling wordt begin juni bevestigd in een artikel in Nature Today waarin ingegaan wordt op deze tegenvallende muizenstand. Onderaan dit artikel vindt u een link naar het betreffende artikel.

2e Bosuilenronde

Voor de tweede ronde moeten een viertal kasten gecontroleerd worden. In twee kasten zat bij de eerste ronde wel een uil maar lagen er geen eieren. Het kan zijn dat de eieren nog gelegd moeten worden maar het kan ook een ‘roester’ zijn. Dat is een uil die deze kast als rustplek gebruikt. In de beide andere kasten zaten eieren die wel warm waren. Dit is een teken dat er gebroed wordt. Elk nest wordt bij de tweede ronde omzichtig benaderd om te voorkomen dat de uil die er eventueel inzit wegvliegt. In twee van de vier kasten wordt een uil aangetroffen. Door een net met een ring voor de ingang te houden kan de uil worden afgevangen en beoordeeld worden zonder dat deze verwond wordt.

Eén van deze uilen blijkt een nog jonge uil te zijn die niet geringd is. Dit ringen wordt alsnog gedaan. Helaas blijken de eieren in de beide andere kasten niet uitgebroed te zijn. Of dit nog gebeuren zal is twijfelachtig maar de vrijwilligers willen over enkele weken nog eens kijken. Als de eieren dan nog niet uitgebroed zijn zullen ze meegenomen worden en voormalig medewerker Jan Meijerink zal ze onderzoeken. Hij heeft veel ervaring op dit gebied.

Dat het ook anders kan, wordt verwoord door Douwe Slot: “ Jaren geleden hadden we een jaar met 10 kasten met daarin 37 jongen, een onvoorstelbaar aantal en het jaar daarop? Niks.” Het lijkt dus echt een kwestie van pieken en dalen.

2e kerkuilenronde

In tegenstelling tot de bosuilenkasten die allemaal in het bos zijn opgehangen, hangen de kerkuilenkasten meer in de bebouwde omgeving bij particulieren. De kast waar onze meeste interesse naar uit gaat hangt op de gemeentewerf van Hellendoorn in een grote open loods waar de wintervoorraad strooizout ligt. Deze kast is de laatste kans van de werkgroep om nog jongen te ringen en warempel, er zitten twee jongen in. De laatste kast van het seizoen brengt dus toch nog een klein succes!

Het werk van de groep met deze kast valt nu goed te volgen. Eerst worden de jongen voorzichtig uit de kast getild en in een emmer gestopt. Beneden worden ze geringd, de vleugels worden gemeten om te bepalen hoe oud ze zijn, daarna worden ze gewogen en geregistreerd. De beide jongen zijn iets meer dan 20 dagen oud. Gemiddeld zijn ze na 60 dagen zo ver dat ze uit kunnen vliegen. Terwijl de registratie plaatsvindt, is vrijwilliger Frits Bosman bezig de kast uit te mesten zodat de jongen en het vrouwtje de ruimte weer hebben. Ongelooflijk wat een mest komt daaruit. Daarna gaan de jongen weer in het nest en kan de vrouwtjes uil weer terugkeren als het weer rustig is.

Uilenballen

Tussen alle mest die uit de nestkast komt liggen veel uilenballen. Uilenballen uitpluizen is super interessant om te doen. Uilen slikken hun prooi meestal in zijn geheel door en de onverteerbare delen zoals haren, botjes, nageltjes en soms snaveltjes blijven dan achter in hun maag. Na een tijdje braakt de uil dit uit en deze uilenballen kun je dan gaan uitpluizen om erachter te komen wat de uil heeft gegeten. De vrijwilligers verzamelen deze uilenballen en brengen deze naar basisscholen. Daar worden de uilenballen door de kinderen vaak met veel enthousiasme uitgeplozen.

Het seizoen zit er bijna op voor deze vrijwilligers. Natuurlijk moet er nog wel onderhoud verricht worden aan de kasten als het broedseizoen voorbij is.

Dit artikel eindig ik met een serie foto’s van het vrijwilligerswerk van deze leuke groep.

• 

• 

• 

• 

• 

• 

• 

• 

• 

Deel deze pagina

• Twitter
• Facebook
• E-mail