Stap voor stap naar een groene tuin
Sinds november 2024 wonen Monique en Marc in hun geschakelde eengezinswoning aan de Perikweg in Enschede. Diverse klus- en verbouwwerkzaamheden kregen prioriteit. De volledig betegelde ‘tuin’ kwam op het tweede plan. Maar Monique en Marc zijn bezig hun tuin stap voor stap te vergroenen. Hier volgen we hun vergroeningsacties.
Tekst: Ingrid Bargeman, foto's: Monique Klaver
JULI 2025: SIP VAN ALLE TEGELS
We gaan voor het eerst langs in juli 2025. Hoewel er nog niets aan de tuin is gebeurd, treffen we rondom het huis al wat bloeiende stukjes groen aan. Daardoor heeft het gezin ondertussen al allerlei vogels, vlinders, libellen en zelfs een kikkertje gesignaleerd.
Monique: “Toen we hier een paar maanden woonden werd ik een beetje sip van al die tegels. Daarom besloten we toch alvast íets aan de tuin doen. Maar ik wist niet zo goed hoe we moesten beginnen. Gelukkig kreeg ik van iemand een tip dat je de tuincoaches van de Groene Loper gratis om advies kunt vragen. Die zijn met z’n tweeën komen kijken en hebben ons op weg geholpen. Op hun advies hebben we hier trouwens ook een hotbin neergezet. Daarmee kun je je eigen compost maken.”
Tegels wippen voor geveltuintje en bloeiende border
Monique: “We zijn begonnen met een geveltuintje. Hierin hebben we onder andere deze lila ooievaarsbek geplant. De volgende stap was de aanleg van een mooie bloeiende border achter het huis. Hier kozen we vooral voor een beetje wilde, inheemse bloeiende planten, zoals smeerwortel. Tegen de stenen muur op de erfscheiding kwamen bloeiende klimplanten, zoals clematis.
Voordat we konden planten hebben we de grond 30 centimeter afgegraven en tuinaarde aangebracht. De planten heb ik online als pakket bij een biologische kweker besteld. Dat is superhandig, want dan krijg je alle plantinstructies erbij. Bijvoorbeeld over hoe ver je ze uit elkaar moet zetten en hoe hoog ze worden.
Zonder dat ik het wist hadden onze kinderen trouwens zonnebloempitten in ons geveltuintje geplant. Die hadden ze uit het vogelvoer gevist. En kijk toch eens wat dat er nu vrolijk en fleurig uitziet. Veel kinderen uit de buurt blijven er even bij stilstaan. Grappig hè?”
Afhaalservice voor gewipte tegels
Een geveltuintje aanleggen gebeurt vaak op gemeentegrond. Daarom is afstemming met de gemeente noodzakelijk. Want mensen met een kinderwagen of rolstoel moeten er nog wel langs kunnen. Of er kan sprake zijn van leidingen in de grond. Monique: “We hebben contact opgenomen met de wijkbeheerder. Dat gaat heel simpel via de website van de gemeente. De wijkbeheerder kwam al snel kijken en liet zien hoeveel stoeptegels minimaal moesten blijven liggen. Verder was er geen enkel bezwaar. Wist je dat de gemeente elk jaar een paar afhaalmomenten heeft voor je gewipte tegels? Dat is nog gratis ook.”
Op blote voeten in de tuin
“En verder? Het klussen binnen heeft voorrang. Daarom pakken we de tuin stukje bij beetje aan. Hoe mijn droomtuin er uiteindelijk uit gaat zien weet ik nog niet. Ik wil in ieder geval iets doen met al het blad dat in het najaar van de tulpenboom hierachter in onze tuin valt. Misschien kan ik dat gebruiken als anti-uitdrogingsmateriaal in de border. Ook willen we de poort naar voren verplaatsen en op die plaats een mooie wilde haag planten. We hebben geen auto, dus we hebben niet zo’n grote oprit nodig. Dat geldt ook voor de garage. Die willen we misschien verkleinen, zodat we meer grond bij de tuin kunnen trekken. We lopen hier graag op blote voeten, ook iets om rekening mee te houden. Maar of we gras of boomschors gaan aanleggen? Daar zijn we nog niet uit.”
AUGUSTUS 2025: HET ECHTE TUINGEVOEL
Voor wie eenmaal aan het tuinieren is geslagen zal het herkenbaar zijn: bij thuiskomst na je vakantie maak je direct een rondje door je tuin. Het blijft leuk en spannend om te zien hoe die er bijligt na een paar weken afwezigheid. Ook Monique is na haar vakantie benieuwd naar de ontwikkelingen in de eerste stukjes tuin. Die zijn er volop. Op de plekken waar ze al tegels heeft gewipt blijkt duidelijk dat het groeizaam weer is geweest. Alles groeit en bloeit weelderig. Dat is fijn thuiskomen! Zo zie je dat je met een paar kleine stukjes al een echt tuingevoel kunt creëren. En dit is nog maar het begin.
SEPTEMBER 2025: EERSTE COMPOST UIT DE HOTBIN
Soms moet je je tuinplannen een beetje bijstellen. Eigenlijk wilde Monique in september gras zaaien in haar tuin. Maar er was binnen nog zo veel kluswerk, dat dat niet is gelukt. Toch is er nieuws van haar tuinfront. Het gezin heeft namelijk de eerste compost uit de hotbin geoogst.
Hotbin: innovatieve compostbak
Het advies om een hotbin aan te schaffen kwam van de tuincoaches van de Groene Loper. Een hotbin is een innovatieve compostbak waarmee je je eigen keuken- en tuinafval in de compost verandert. Het is een isolerende ‘ton’ van gerecycled materiaal. Hierdoor blijft de warmte van het composteerproces in de hotbin, waar de temperatuur kan oplopen tot 40 of zelfs 60ºC. Het composteren gaat hierdoor wel dertig keer zo snel als bij een traditionele koude composthoop. En kun je het hele jaar door compost maken.
-
De hotbin met open onderkant. -
Je haalt de compost er onderaan uit ... -
... en verspreidt hem over de aarde.
Geen stinkende groene Otto meer
Monique: “Wij hebben de hotbin begin april 2025 geplaatst en zijn half april gestart met vullen. Eerst met een basislaag van takjes, papier en bladeren. Daarna hebben we om de twee of drie dagen steeds vijf kilo voedselresten, twee handjes houtsnippers en een half emmertje kartonsnippers licht gemengd en aan de hotbin toegevoegd. Je moet hem niet elke dag opendoen in verband met de temperatuur."
"In de keuken staat groen afvalbakje van vijf liter. Als dat vol is, kieperen we het leeg in de hotbin. Thuis noemen wij dat ‘de hotbin voeren’. Ik vind dat ideaal, want we hebben nu geen stinkende groene Otto meer achter het huis. Daar gaat alleen nog maar groenafval van de tuin in waarmee iets mis is, bijvoorbeeld schimmel. De les was wel dat we voedselresten in kleinere stukken moeten snijden. Dan composteren ze beter.”
“Deze eerste oogst viel me niet tegen. Het was een speciekuip vol. Met onze voortuin erbij kunnen we dit wel kwijt. Het was wel een beetje droog. Eigenlijk is het de bedoeling dat het nog wat vochtig is. Maar het was helemaal niet vies! Het rook alsof je in het bos liep. En er zaten wormen in, een goed teken.”
“Wat ik wel grappig vond is dat je uit moet kijken dat niet de hele bovenste laag naar beneden komt storten als je de compost uit de hotbin oogst. Je moet dus eerst het middenstuk eruit scheppen, dan de zijkanten. Dan snel het luik weer dicht, want dan zie je de boel al zakken. Het viel me ook op dat na het oogsten de temperatuur weer snel omhoog gaat. Dat is goed om te zien.”
NOVEMBER 2025: TUINY HAAG
In november zette Monique weer een stap op weg naar haar groene tuin: ze plantte een Tuiny Haag. Dat is een kant-en-klaar pakket met inheemse haagplanten en een bodemverbeteraar. Je kunt zo’n pakket bestellen bij onder andere IVN en Sprinklr. Met dit pakket kun je een haag aanleggen van zo'n twee meter lang en vijftig tot honderd centimeter breed. Het pakket dat Monique bestelde bestaat uit meidoorn, haagbeuk, Gelderse roos, gele kornoelje en egelantier. Je plant die struiken dicht bij elkaar, waardoor de haag extra snel groeit. Zo heb je binnen twee jaar een wilde haag in je tuin. Hierin kunnen vogels, egels en insecten eten en bescherming vinden.
-
Een mooie plek voor de Tuiny Haag. -
Zo worden de struiken afgeleverd. -
De struiken zijn geplant ... -
... en voorzien van een laag mulch.
Tuinaarde, compost en mulch
Monique: “Afgelopen juli hadden we al 250 tegels meegegeven aan de tegelophaalservice van de gemeente. Voor dit stukje Tuiny Haag hebben we niet zo veel tegels gewipt, ik denk een stuk of vijftig.”
Toch was het nog wel een klusje, vindt Monique. “Eerst hebben we een hoop puin geschept. Daarna moesten er tuinaarde en compost uit onze eigen hotbin in het perk, en daarna de struiken. Op het laatst hebben we nog een laagje mulch aangebracht. Daarvoor hebben we de bladeren gebruikt van de tulpenboom van de achterburen.”
Mulch is een laag materiaal die je over de grond en om planten aanbrengt om ze te beschermen en voeden. Ook zorgt zo’n mulchlaag ervoor dat vocht minder snel verdampt en de grond minder snel uitdroogt. Bovendien gaat mulch de groei van onkruid tegen.
Volgende voorjaar verder
Monique: “Hoe we de tuin verder gaan vormgeven weet ik nog niet precies. Gras blijft wel in m’n hoofd zitten. Dus ik denk dat het dat gaat worden, maar dan wel volgend voorjaar. We zijn namelijk binnen ook nog niet uitgeklust. Ook dat doen we stapje voor stapje.“
Word vervolgd.
