Heeft klimaatverandering effect op bijen en hommels?
Er kwam een vraag binnen over de gevolgen van klimaatverandering voor wilde bijen. Zijn hommels door hun dikke vacht meer gevoelig voor hogere temperaturen dan bijen? De bijenstichting heeft hier onlangs een verhaal opgenomen. Speciaal voor de vrijwilligers van de vele bijeninitiatieven in Overijssel het antwoord op deze vraag.
Klimaatverandering bedreiging voor hommels in de stad?
De laatste jaren wordt steeds meer duidelijk wat de oorzaken kunnen zijn van de achteruitgang van wilde bijensoorten. Het is waarschijnlijk een combinatie van bestrijdingsmiddelen, ziekten en eenzijdig voedsel. Sinds kort is er een vierde oorzaak: klimaatverandering.
Hommels komen voor in gebieden waar het niet te warm is. Hoge temperaturen kunnen ze met hun behaarde lijf niet verdragen. Bovendien kunnen hommels al vliegen bij lage temperatuur. Doordat ze met hun vleugels kunnen trillen kunnen ze zich opwarmen bij koud weer om vervolgens te kunnen vliegen. Andere bijensoorten verlaten pas bij hogere temperaturen hun nesten.
In Europa stijgt de gemiddelde temperatuur. In 2018 zelfs tot extreem hoge temperaturen van 40°C. Maar ook in afgelopen winter waren de temperaturen hoger dan normaal. Hommelkoninginnen werden daardoor al in januari waargenomen, voordat er voldoende bloeiende voedselplanten beschikbaar waren.
Afname hommels
Onderzoekers hebben gekeken naar de relatie tussen temperatuur en afname van hommelpopulaties in USA en Europa. Ze zien een duidelijk verband tussen hogere temperaturen en afname in aantal hommels.
In Nederland is de daling in aantal mede veroorzaakt door de afname in aanbod van bloeiende klaver. Van de 27 soorten staan er 17 op de rode lijst, dat houdt in dat deze soorten bedreigd zijn of al (bijna) uitgestorven. Veel hommels zoeken bij gebrek aan voedsel op het platteland hun toevlucht in dorpen en steden omdat juist in de tuinen nog voedsel te vinden is.
Maar in de versteende steden zien we de effecten van klimaatverandering: meer regen, sterkere buien en hogere temperaturen. Dus juist daar zullen hommels hinder ondervinden van de klimaatverandering. Een pleidooi voor meer groen in de stad en tuinen.